Nijerya’nın Delta eyaletinde iki hafta önce bir gencin SARS olarak bilinen özel bir polis birimine bağlı ekipler tarafından öldürülmesinin ardından sosyal medyada ünlüler ve aktivistlerin de çağrısıyla Lagos ve başkent Abuja’da başlayan gösteriler, daha sonra ülke geneline yayıldı.
Hafta sonu Avrupa ülkelerinde ve Kanada’da yaşayan Nijeryalılar da protestolara katıldı.
Her gün ülkenin farklı bir eyaletinde devam eden gösterilerde, protestocular, “SARS’ın dağıtılmasını, sivilleri öldüren SARS personelinin adalete teslim edilmesini ve gösterilerde gözaltına alınan kişilerin serbest bırakılmasını” talep ediyor.
SARS, Lagos’ta artan hırsızlık olaylarıyla mücadele için kuruldu
Emekli Tuğgeneral Saleh Bala, konuyla ilgili bazı değerlendirmelerde ve açıklamalarda bulundu.
Bala, ”Lagos’ta 1992’de bir polis memuru tarafından öldürülen Albay Rindam olayından sonra ordu bu polisi bulmak için şehrin her sokağında konuşlandı. Kolluk kuvvetleri arasında çıkan bu çatışmada asker daha baskın olan taraftı ve polisler geri çekilmiş durumdaydılar.” İfadelerini kullandı.
Devamında, askerlerden korkan polislerin çoğunun istifa ettiğini belirten Bala, “Polislerin görevini bırakması nedeniyle kısa sürede bölgede hırsızlık olayları arttı. Bu sürede silahlı soyguncular, bazı yerleşim yerlerinde kontrolü tamamen ele geçirdi.” dedi.
Bala, iki hafta sonra polis ile asker arasında yapılan görüşmeler sonucunda, askerin geri çekilmesinin ardından silahlı soyguncularla mücadele için dönemin Lagos Emniyet Müdürü Simeon Danladi Midenda tarafından 15 kişilik bir polis ekibinin kurulduğunu söyledi.
Daha sonra resmi olarak ilan edilen “SARS”, üniversitelerde artan cinayetler nedeniyle 2009’da ülkenin farklı eyaletlerinde görevlendirildi.
Bala, önceki yıllarda SARS’ın önemli operasyonlar başardığını hatırlattı ancak bugün ekibin farklı bir şeye dönüştüğünü kabul ettiğini de ifade etti.
“SARS, artık masum insanların canını alıyor ve taciz ediyor”
SARS ekibinin, son zamanlarda sivilleri korumak yerine “masum insanları taciz ettiği hatta öldürdüğü” iddia ediliyor.
Aktivist Aisha Yusuf, yaptığı açıklamada, son yıllarda SARS’ın insan haklarını ihlal ettiğini ve bu tür olayların son bulunması gerektiğini söyledi.
SARS’ın vatandaşların haklarını koruması gerektiğine işaret eden Yusuf, “Maalesef bunlar artık ‘hırsızlıkla mücadele ediyor’ bahanesiyle güzel giyinen gençleri taciz ediyor ya da öldürüyor.” dedi.
Yusuf, bugün halk arasında SARS’ın “silahlı çete” olarak görüldüğünü ve herkesin onlardan korktuğunu vurguladı.
Polis biriminde “yeniden reform” yapılacak
Nijerya Devlet Başkan Yardımcısı Yemi Osinbajo, 2018’de tatil için yurt dışında olan Devlet Başkanı Muhammed Buhari’ye vekalet ederken birimin yeniden elden geçirilmesini emretmişti.
Ocak 2019’da Nijerya polis birimi, bu ekibin faaliyetlerini yasakladığını duyurmuştu.
Ancak insan hakları örgütleri, yasaklara rağmen hiçbir şeyin değişmediğini savunuyor.
SARS personelinin adalete teslim edileceği sözü
Devlet Başkanı Muhammed Buhari, ülkede geçen haftadan bu yana devam eden protestolar nedeniyle pazartesi günü ulusa sesleniş konuşmasında, SARS’ın dağıtılmasının, polis biriminde yapılacak reformların ilk adımı olacağını açıkladı.
Buhari, suç işleyen SARS personelinin adalete teslim edileceği sözünü verdi.
Uluslararası Af Örgütü, 2017-2020’de Nijerya’da 82 polis şiddeti vakasını belgelediğini açıklamıştı.
Örgüt, şiddet mağdurlarının 18-35 yaş arası savunmasız erkekler olduğunu ve işkence görenlerin çoğunun sopalarla dövüldüğünü ve tıbbi müdahaleden mahrum bırakıldığını kaydetmişti.
