Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de bazı vergi kalemlerindeki değişiklikler nedeniyle önceki gün başlayan gösteriler dün de devam etti. Binlerce gösterici bütün gün şehrin merkezindeki ana caddeleri ve bazı köprüleri trafiğe kapattı. Gösterilerin bugün de sürmesi bekleniyor.
Budapeşte’de ana arterlerin, tramvay hatlarının kesişme noktası olan Oktogon Meydanı göstericilerin işgali altında kaldı, şehirde trafik bütün gün felç oldu.
Ardından göstericiler akşam saatlerinde Başbakanlık Konutu’na yürüdü. Başbakanlık sıkı polis kordonuyla korundu.
Polis sabaha karşı bazı göstericileri gözaltına aldı, yolları trafiğe açtı.
Dün gösterilere paralel olarak hükümet de savaş durumu, ekonomik sıkıntılar ve enerji sorunları gibi konuları gündemine aldığı bir kriz toplantısı yaptı, ancak bu olağanüstü kabine toplantısında yeni vergi düzenlemeleri tekrar ele alınmadı.
Parlamento’dan hızla geçirilip Pazartesi günü yürürlüğe konulan yeni düzenlemeler; en küçük, tek kişilik şahıs şirketlerinin faaliyet biçimlerinde ve çalışma koşullarında bazı değişiklikler getiriyor.
Öncelikle vergi kalemlerini arttıran düzenleme 450 bin kişiyi ilgilendiriyor.
Hükümet, yeni vergi düzenlemesiyle aslında bütçe açığını bir ölçüde kapatmayı hedefliyor.
Analizler Macaristan ekonomisinde işlerin yolunda gitmediği sinyallerinin bir süredir hükümet tarafından da alındığına işaret ediyor.
Ülkede yıllık enflasyon yüzde 12’ye yükseldi. Macaristan Merkez bankası sürekli faiz artırıyor ve en son müdahale ile politika faizi yüzde 9,5’a yükseltildi.
Macar Forinti bir süredir hızlı değer kaybediyor. Euro/Forint kuru yılbaşından bu yana 350’den 412’ye yükseldi. Forint’in değer kaybı ekonomistleri kaygılandırıyor.
Hükümet ekonomideki sıkıntıların kaynağının bölgedeki savaş ve Rusya’ya karşı uygulanan ambargolar olduğunu savunuyor.
Muhalefet ise dünyadaki ekonomik sıkıntıların varlığını kabul etmekle birlikte, Macar ekonomisindeki sorunların temel nedeninin hükümetin popülist uygulamaları olduğunu iddia ediyor.
Krizi ortaya çıkaran nedenler konusunda hükümet ve muhalefet arasında farklı yorumlar olmakla birlikte, hükümet de dahil olmak üzere siyasi yelpazenin tüm kanatları Macar ekonomisine taze mali kaynak gerektiği konusunda hemfikir.
Hükümet, Avrupa Birliği’nin (AB) Macaristan’a “hukuk devleti eksikliği” nedeniyle yılbaşından bu yana ödemeyi kestiği fonları alabilmek için geçen hafta AB ile anlaşmaya hazır olduğu konusunda bir açıklama yaptı.
Bu, AB’nin ön koşul olarak öne sürdüğü bazı maddelerin Macar hükümeti tarafından kabul edilebileceği anlamına geliyor. Bu önkoşullardan en önemlisi de Avrupa Kamu Savcılığı’nın Macaristan’da soruşturma yapabilme yetkisine sahip olması.
Macar hükümeti daha önce ulusal egemenliğe zarar vereceği gerekçesiyle buna karşı çıkıyordu.