Önceki gün bir dizi temasta bulunmak için Bosna Hersek’e giden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ilk önce ülkedeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti (RS) içindeki Doğu Saraybosna’ya giderek Sırp temsilcilerle görüştü.
Söz konusu görüşmede Bosna Hersek bayrağı bulundurulmaması ve bu minvalde sergilenen bazı tavırlar Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin diğer üyelerinin tepkilerini çekti.
Boşnak ve Hırvat üyeden tepki
Lavrov’un programında dün başkent Saraybosna’da Devlet Başkanlığı Konseyi’nin üç üyesi ile görüşmesi yer alsa da Cumhurbaşkanlığı binasındaki görüşmeye sadece Sırp üye Milorad Dodik katıldı.
Dodik-Lavrov görüşmesinin sürdüğü saatlerde Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic ile Hırvat üyesi Zeljko Komsic ortak basın toplantısı düzenledi.
Komsic, önceki gün akşam saatlerinde yapılan toplantıda salonda Bosna Hersek bayrağı bulunmamasını “saygısızlık” olarak nitelendirerek uluslararası arenadaki en önemli isimler arasında bulunan Lavrov’un katıldığı bir toplantıda yapılanların net olarak devlet kurumlarını görmezden gelmek anlamı taşıdığını söyledi.
”Sırplar tek başına karar alamaz”
Lavrov’un “RS’nin askeri tarafsızlığına saygı duyduğu” ifadelerine de değinen Komsic, “Bu, Bosna Hersek devlet kurumlarının karar alma yetkisini hiçe sayan bir tutumdur. Lavrov, RS entitesinin tek başına karar alamayacağını iyi biliyor” dedi.
Komsic, yaşanan olumsuzluklar üzerine Lavrov ile görüşmeye katılmadıklarını vurgulayarak “Biz bu durumda Rusya ile nasıl dostane ilişkiler yürütelim?” ifadelerini kullandı.
”Rusya’nın gücü karşısında gururumuzu ayaklar altına almayacağız”
Dzaferovic de Rusya’nın güçlü bir devlet olduğunu ancak Bosna Hersek’in de bir gururu olduğunu vurgulayarak, “Rusya, Dayton Barış Anlaşması’na saygı duyduğunu söyledi ama dün akşam yapılan açıklamalar ve sergilenen davranışlar bunun tersini gösteriyor. Rusya’nın gücü karşısında gururumuzu ayaklar altına almayacağız” dedi.
Dayton’a saygı duymanın Bosna Hersek devletine, bütünlüğüne, kurumlarına ve bayrağına saygı duymakla eş değer olduğunu belirten Dzaferovic, “Dayton’a saygı duymak Bosna Hersek’teki Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin (OHR) varlığına da saygı duymak demektir. Onu inkar etmek saygısızlıktır” ifadelerini kullandı.
“Hedefimiz AB ve NATO üyeliği”
Dzaferovic, Bosna Hersek’in 2005’ten bu yana NATO üyelik yolunda kararlı bir şekilde ilerlediğine işaret ederek “İç politikadaki hedeflerimiz Dayton’a saygı duymak ve bu ülkede yaşayan tüm milletlere eşit davranmak. Dış politikamız ise Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyeliğidir. Bunlar kurumlarımızca belirlenen hedeflerdir” diye konuştu.
AB ve NATO’daki dostlarına da bir mesaj ilettiklerini aktaran Dzaferovic, “Bizler kararlı ve gururlu insanlarız. Bir kez karar aldık mı ona uyarız. Bizimle dost kalmak isteyenler, ki buna Rusya da dahil, buna saygı duymalıdır” dedi.
Tartışmalı hareket
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, tüm bu gelişmelerin yaşandığı ziyareti sonrası ülkeden ayrılmak için uçağa bineceği sırada skandal bir harekette bulundu.
Kamuoyunda ‘Çetnik Selamı’ olarak da bilinen ve azımsanmayacak bir kesim tarafından, Sırp milliyetçilerin Boşnaklara uyguladığı işkencelerin sembolü olarak kabul edilen bu hareket, ziyaret süresince sergilediği tavırla da örtüştü.
Serçe ve yüzük parmaklarının kapatılması, kalan üç parmağın açık tutulması şeklinde yapılan bu hareket için ortaya atılan ilk iddia, söz konusu sembolün İsa, Tanrı ve Sırp ırkını temsil eden batıl bir dini inançtan geldiği yönünde.
Ancak savaş zamanında Sırp milliyetçi çetelerin Boşnakların serçe ve yüzük parmaklarını keserek bu selamı vermeye zorlaması sonrası, hareket faşist bir sembol olarak kabul ediliyor.
