Avrupa Birliği’nin yeryüzü inceleme programı Copernicus bu yıl kasım ayının dünya tarihindeki en sıcak kasım ayı olarak tarihe geçtiğini açıkladı. Aynı beklenti maalesef aralık ayı için de geçerli. Bırakın mevsim normallerini yaşamayı aralık ayında güneşsiz geçen gün neredeyse yok. Bu aynı zamanda kentlerde ve doğada da farklı etkilere yol açtı.
Tek ağaçta iki mevsim yaşandı
İstanbul’un göbeğinde aralık ayının son haftasında çiçek açan ağaçlar gözlemlendi. Harbiye’de, Kuruçeşme’de, Bayrampaşa’da ağaçlar daha geçen senenin yapraklarını dökmeden çiçek açmış olduğu görüldü. Öyle ki aynı ağacın bir tarafında daha sonbahar bile gerektiği gibi yaşanmadığı için dökülmemiş yapraklar diğer tarafında ise sıcak geçen aralık ayı yüzünden ilkbahar gibi hissedip çiçek açan dallar var.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi, Klimatolog ve Meteorolog Prof. Dr. Murat Türkeş, artık iklim değişikliğinin ve tropikal iklim rejiminin net sonuçlarını yaşamaya başladığımızı ifade etti. Türkeş, “Daha önce şubat başında ağaçlar çiçek açtığında durum değişiyor diyorduk. Ama aralıkta yaşanması artık tropikal iklime geçtiğimizin göstergesidir. Bunu Ankara ve Çanakkale’de de görmüştük. Artan sıcaklıklar İstanbul’da da biyolojik ritmi ve fenolojiyi bozdu. Ne sonbahar ne de ilkbahar yaşanıyor. Ekosistem için olumsuz. Bundan sonra tarımdaki tehlikeye odaklanmalıyız” dedi.
Taksim daha sıcak olacak
İstanbul Üniversitesi Ormancılık Fakültesi’nden Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise “Bu kadar yapılaşma ve ormansızlaşma olursa başka bir sonuç beklemek de yanlış olur. Ağaçların çiçek açması ve Boğaz’dan geçen kuşlar hepsi sıcaklık artışının sonucu. İstanbul yüzyıl sonunda 4 derece ısınacak. Taksim gibi kentsel ısı adası etkisinin fazla olduğu alanlarda bu artış 2 derece daha fazla olacak” dedi.
“Tropikal iklime geçtik”
Yaşananların tek sebebinin yüksek seyreden sıcaklıklar olduğunu söyleyen Prof. Dr. Doğanay Tolunay, “Orman ekosisteminde ağaçlar, sıcaklıklar 10 dereceyi aştığında çiçek açmaya başlar, 10 derecenin altına düştüğünde ise yaprak döker. Aralık ayında ağaçların çiçek açması hiç normal değil. Buzulların erimesine bakmamıza gerek yok artık sokağımızda bunları görüyoruz. İklim değişikliğinin tam ortasındayız” dedi.
Prof. Dr. Tolunay, “Türkiye’de iklim rejimi değişti. Bunun etkilerini ekonomide, tarımda, sanayide ve turizmde de göreceğiz. Acil uyum planları yapmamız önlemler almamız şart. Artık farklı bir iklime daha tropikal bir iklime geçtik diyebiliriz. Subtropikale yakın. Uzun süreli yağışsız ve uzun süreli şiddetli yağışların olduğu zamanlara geçiyoruz. Kuraklık artık farklı bir boyuta geldi” dedi.
İstanbul aralık ayı sıcaklık verileri (1929-2019)
– Ortalama sıcaklık: 8,2
– Ortalama en yüksek sıcaklık: 11,2
– Ortalama en düşük sıcaklık: 5,2
– Ortalama yağışlı gün sayısı: 14,5
– Ortalama güneşli saat: 2,5
