İsrail’de bir polis cinayeti gerçekleşti. ABD’deki ırkçılığın beteri uygulanmasına rağmen çok az gündem olan bir cinayetti bu. Üstelik ABD’de olağandışı olan bu durum İsrail ve Filistin ilişkilerinde rutin bir hale gelmiş olmasına rağmen ne protesto edilebiliyor ne de zulüm ortadan kaldırılabiliyor.
ABD, Minneapolis kentinde beyaz polis memurunun silahsız siyah yurttaş George Floyd’u gözaltına alma gerekçesiyle boğarak öldürmesinin tetiklediği isyanlarla sarsılırken, İsrail de bir polis cinayeti üzerinden Filistinlilere yönelik zulümlerine devam ediyor.
Kudüs’te İsrail polisi tarafından öldürülen 32 yaşındaki otistik Filistinli İyad Halak’ın bakıcısı Warda Abu Hadid, olayla ilgili İsrail medyasına açıklamalarda bulundu.
Silahsız olduğu belirlenen İyad’ın ‘İsrail polisinin bağırması karşısında kafasının karıştığını ve koşarak çöp kutularının arasına saklanmaya çalıştığını’ anlatan kadın bakıcı, polisi, İyad’ın ‘ağır otistik olduğu ve dur sözünü anlamadığı’ konusunda uyardığını belirtti.
İsrail polisi ise yaptığı açıklamada memurların zanlının üzerinde ‘tabancaya benzer şüpheli bir obje gördüklerini’ öne sürerek “Dur diye bağırarak kovalamaya başladılar, kovalamaca sırasında ateş açarak zanlıyı etkisiz hale getirdiler” dedi.
Ancak Channel 13’e konuşan Hadid, polise defalarca ve özellikle İbranice olarak “O engelli” diye bağırdığını, “Bekleyin, kimliğini alın, kimliğini kontrol edin” diyerek peşlerinden gittiğini, ama aniden kendisinin gözleri önünde polisin İyad’a ‘3 kez ateş açtığını’ aktardı.
“Onu vurmayın diye bağırdım. Dinlemediler. Duymak istemediler” diyen Hadid, memurların İyad’ı vurmalarının ardından silahlarını kendisine doğrulttuğunu söyleyerek şöyle devam etti:
“Üzerime geldiler, silahlarını bana bastırıp ‘Sana verdiği silahı bize teslim et’ dediler.”
Olayın ardından İyad’ın aile evine de baskın düzenlendi.
Bakıcının ifadeleri hakkında sorular sorulan Emniyet Müdürü Micky Rosenfeld, adalet bakanlığının olayı soruşturacağını söyledi. Savunma Bakanı Benny Gantz, olayla ilgili üzüntü ifade etti, adalet sözü verdi. İfadesi alınan iki polis memurundan biri ev hapsine konuldu.
İsraillilerden zulme ses çıkaranlar da var
Ancak İsrail’de Filistinlere en temel hakları fazla görerek devlet şiddeti uygulayan sistem, Güney Afrika’da devlet politikası olarak 90’lı yıllarda uygulanan ırkçı rejim ‘Apartheid’ ile kıyaslanırken, İsrailli insan hakları örgütü B’Tselem ‘adaletin sağlanmasına imkan olmadığını, soruşturmanın sadece göstermelik olduğunu’ belirtti.
İsrail’de yayımlanan Haaretz gazetesi de İsrail polisi ve askerinin ‘ABD’dekilerden daha az ırkçı olmadığı, ama İsrail’de ABD’dekinden farklı olarak protestolarla karşılanmadığına’ dair köşe yazılarına yer verdi.
İnsan yaşamı heryerde değerlidir
İsrailli, ABD’li, Filistinli ve diğer halkların barış aktivisitleri, ABD’de siyahlarla İsrail’de Filistinlilerin uğradığı ırkçılığı kıyasladı.
ABD’deki “Siyahların yaşamları değerlidir” hareketine atıfla İsrail’de de Filistinlilerin yaşamlarının değerinin olmadığına dikkat çekildi.
Hem İsrail’de hem Filistin topraklarında cumartesi günü “Filistinlilerin yaşamları değerlidir” yazılı dövizlerle küçük çaplı gösteriler düzenlendi.
Sosyal medyada da İsrail polis ve askerlerinin tıpkı Floyd’u öldüren ABD’li polis gibi Filistinlilerin boğazına çöktüğü çok sayıda fotoğraf paylaşıldı.
Sistemler aynı, ortadan kaldırılmalı
Ramallah merkezli Filistin Kamu Diplomasisi Enstitüsü, Twitter’da “İki ülke, benzer sistemler” yazılı, Halak ile Floyd’u yan yana gösteren bir çizim paylaştı. Kuruluş “İyad ile George benzer üstünlük kurma ve ezme sistemlerinin aldığı kurbanlar, bu sistemlerin yürürlükten kaldırılması gerekiyor” dedi.
