Amerika Birleşik Devletleri Afrika Kuvvetleri Komutanlığı (AFRICOM) tarafından yapılan yazılı açıklamada, bir gün önce paralı askerlerini alelacele Libya’dan çeken Rusya’nın, bölgeye savaş uçakları konuşlandırdığı iddia edildi. Daha önce de gündeme gelen söz konusu iddiayı destekleyen uçak fotografları ve koordinatlara ait uydu görüntüleri de paylaşılan açıklama, bugüne kadar Libya’daki savaşa doğrudan ya da dolaylı olarak müdahale etmediğini savunan Moskova’yı yalanlar nitelikte.
ABD Afrika Kuvvetleri Komutanlığı, Moskova’nın kısa bir süre önce, Rusya devletinin desteklediği özel paralı askerlerin sahadaki faaliyetlerini desteklemek üzere Libya’ya savaş uçağı konuşlandırdığını değerlendiriyor.
Komutanlık, Rusya’nın Libya’da güç kazanmaya çalıştığını; bu gücün kalıcı olması halinde hem göç krizi yaşanacağını hem de Rusya’nın konuşlandırabileceği uzun menzilli silahları sebebiyle Avrupa’nın güvenliğinin de tehlikeye gireceğini öngörüyor.
Rus savaş uçaklarının, uluslararası alanda tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne karşı savaşan Libya Ulusal Ordusu’nu destekleyen Wagner Grubu’na bağlı paralı askerlere yakın hava desteği ve taarruz ateşi sağlayacağı tahmin ediliyor.
Bir Rus savaş uçağı Rusya’daki bir hava üssünden havalanarak Libya’ya giderken Suriye’den geçti. Uçağın Suriye’deyken Rusya menşei izlerini kamufle etmek için yeniden boyandığı ihtimali üzerinde duruluyor.
Açıklamada, Afrika Kuvvetleri Komutanlığı’nın başındaki General Stephen Townsend’in sözlerine yer verildi:
“Açıkça ortada ki Rusya, Libya’daki durumu kendi lehine çevirmeye çalışıyor. Tıpkı Suriye’de yaptıklarını gördüğüm şekilde, Wagner gibi hükümet destekli paralı grupları kullanarak Afrika’da da askeri ayak izlerini genişletiyorlar.”
Townsend, Rusya’nın çok uzun zamandır Libya’daki savaşa müdahalesini reddettiğini ancak artık reddedemeyeceğini söyledi:
“Çok uzun zamandır Rusya, Libya’da devam eden çatışmalara müdahalesini tamamen reddetti. Ama artık reddetmek yok. Rusya’nın dördüncü nesil savaş jetlerini Libya’ya uçuruşunu izledik, hem de her adımını izledik. Libya Ulusal Ordusu da özel güvenlik şirketleri de bu savaş uçaklarını devlet desteği olmadan, Rusya’dan aldıkları bu destek olmadan silahlandıramaz, kullanıma hazır hale getiremez ve tedarik sağlayamaz. Tüm dünya Halife Hafter’in yeni bir hava operasyonu başlatmak üzere olduğunu duydu. Bu operasyonda Libya’yı bombalayanlar, Rusya’nın sağladığı savaş uçaklarında görev yapan paralı Rus savaş pilotları olacak.“
Rus Wagner Şirketi bir süredir, ayrılıkçı Libya Ulusal Ordusu’nun başındaki General Halife Hafter’e destek vermek üzere paralı askerlerini Libya’ya göndermişti. Ancak özel güvenlik şirketi kisvesiyle faaliyetlerini sürdüren Wagner’in, Kremlin’den emir aldığı ya da Rus devlet yetkilileriyle bir bağlantısı olduğuna yönelik iddialar reddedilmiş ve kanıtlanamamıştı.
Öte yandan, Wagner Şirketi’nin sahibi olduğu tahmin edilen iş adamı Evgeni Prigozhin’in Rus lider Vladimir Putin’e yakın olduğu biliniyor.
ABD Afrika Kuvvetleri Komutanlığı açıklamasında, Wagner’i doğrudan Rus devletinin görevlendirdiğini savunuyor:
“Rusya, zararlı eylemlerini makul bir şekilde yalanlayabilmek ve savaşta doğrudan aldığı rolü gizleyebilmek için devlet destekli Wagner’i Libya’da görevlendirdi. ABD Afrika Kuvvetleri Komutanlığı, Moskova’nın askeri eylemlerinin Libya’daki çatışmaları uzattığını ve her iki tarafta da insanların çektiği eziyeti ve can kayıplarını artırdığını değerlendirmektedir. ABD Afrika Kuvvetleri Komutanlığı, Rusya’nın Libya halkı için en iyi çözümü düşünmekten ziyade kendi stratejik hedeflerine ulaşmak için çabaladığı görüşündedir.“
Açıklamada ayrıca, ABD’nin Avrupa ve Afrika Hava Kuvvetleri’nin komutanı olan General Jeff Harrigian’ın sözlerine de yer veriliyor. Harrigian, Rusya’nın Libya’daki varlığının kalıcı hale gelmesi durumunda bunun Avrupa’nın güvenliğini de tehlikeye atacağı görüşünde:
“Eğer Rusya Libya kıyılarında üslenirse, bir sonraki tutarlı adımları bölgeye kalıcı olarak uzun menzilli ‘giriş önleme/bölge korumaları’ olan A2AD silahlarını yerleştirmek olacak. O gün geldiğinde, Avrupa’nın güney cephesinde çok ciddi güvenlik endişeleri oluşacaktır.“
Söz konusu açıklama, “Rusya’nın Libya’yı istikrarsızlaştıran eylemleri, Avrupa’daki göç krizine sebep olan bölgesel istikrarsızlığı da artırıyor” ifadeleriyle sona eriyor.