Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar ve diğer Müslüman azınlıklara yönelik zorla çalıştırma gibi insan hakları ihlallerinde bulunduğu iddiaları uzun süredir kamuoyunda konuşuluyordu.
Senato’da oy birliğiyle alınan kararla ilgili konuşan Cumhuriyetçi Senato üyesi Marco Rubio, “Pekin’e ve Sincan’daki zorla çalıştırma uygulamalarından kâr sağlayan tüm uluslararası şirketlere mesajımız çok net: Buna son verin” dedi. Çin Komünist Partisi’nin insan hakları ihlallerine artık müsamaha gösterilmeyeceğini söyleyen Rubio, şirketlerin de “bu korkunç ihlallerden artık kâr edemeyeceğini” açıkladı.
Senato’da kabul edilen yasa, ithalatçılara sevkiyat zincirinin etkin bir şekilde takibi için yükümlülükler getiriyor. Yasa uyarınca gümrük ve sınır kontrolünden sorumlu kurumların da kritik ithalat mallarının engellenmesiyle ilgili planlama yapması gerekiyor.
Yasa tasarısının, Kongre’nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’nde de oylanarak kabul edilmesi gerekiyor. Kongre’deki onay sürecinin tamamlanmasının ardından yasa Başkan Joe Biden’ın imzasıyla yürürlüğe girebilecek.
Çin’den yasak kararına tepki
Senato’da alınan yasak kararına Çin’den sert tepki geldi. Hükümet açıklamasında Çin’e yöneltilen suçlamaların dayanaktan tamamen yoksun olduğu belirtilerek ABD’nin bu adımla “küresel sanayi ve tedarik zincirinin istikrarına büyük zarar verdiği” suçlamasında bulunuldu. Açıklamada, “Bu adımın ne Çin’e ne ABD’ye ne de dünya ekonomisinin toparlanması çabalarına faydası bulunmaktadır” denildi.
İnsan hakları örgütleri, Doğu Türkistan’da Uygurlar ve diğer Müslüman azınlıklara mensup yaklaşık bir milyon kişinin kamplarda tutulduğunu ve pamuk üretimi gibi alanlarda zorla çalıştırıldığını iddia ediyor. Çin yönetimi ise bu kamplarda, bölge nüfusunu aşırılıkçı hareketlerden uzak tutmaya yönelik eğitim ve çalışma programları yürütüldüğünü savunuyor.
ABD daha önce de Uygurlara yönelik insan hakları ihlalleri gerekçesiyle Çin’e karşı yaptırım önlemlerine başvurmuş, Doğu Türkistan’da zorla çalıştırma uygulamasına başvurduğu iddia edilen bazı şirketlerin ürünlerinin ithalatına kısıtlamalar getirilmişti.
