Geçtiğimiz günlerde ABD’de insan kaçakçılığı konusunda kan donduran bir iddia gündeme geldi. Sosyal medya üzerinden, genel merkezi Boston’da bulunan online mobilya ve ev aksesuarları mağazası Wayfair’in insan kaçakçılığı yaptığı yönünde bir takım paylaşımlar yapıldı.
Herşey Reddit isimli platformda bir kullanıcının, online alışveriş sitesi olan Wayfair’de fahiş fiyatlara satılan ve garip isimlere sahip ürünlerin insan kaçakçılığı için bir paravan olarak kullanılıp kullanılmadığını sormasıyla başladı.
Kullanıcının bahsettiği fahiş fiyatlı ürünlere Neriah, Yaritza, Alyvia ve Samiyah gibi kadın isimleri verilmişti ve satış fiyatları ise 12 bin dolardan başlıyordu.
Ürünlerin aşırı pahalı olması oldukça dikkat çekici ancak asıl enteresan nokta ürünlere verilen isimlerin veri tabanında kayıtlı olan kayıp çocuklara işaret etmesiydi.
Aynı ürünün başında söz konusu isimler yokken ucuza satıldığı, eğer isim varsa onbinlerce dolara satıldığı iddiaları olayı daha da karmaşık hale getirdi.
Birçok hesaptan benzer paylaşımlar geldi
Bu olay üzerine birçok farklı hesap, internette araştırma yapıp benzer şekilde kayıp çocuk isimleriyle pahalıya satılan ürünlere rastladıklarını rapor ettiler.
Jonathon Mobley isimli bir Facebook kullanıcısı tarafından paylaşılan gönderide yine fahiş fiyatlı ürünlere dikkat çekilerek bunların çocuk istismarı ve insan kaçakçılığına paravan olarak kullanıldığı iddia edildi. Mobley, paylaşımında olayı fark eder etmez polislerle irtibata geçtiğini ve onların da durumdan haberdar olduğunu belirtti.
Bu paylaşımların ardından işler iyice kızıştı ve Wayfair’in internet sitesinde insan kaçakçılığı için kanıt olarak sunulan görsellerdeki SKU (stok kodu) numaralarının Rusya menşeili arama motoru Yandex’te aratılınca çıkan sonuçların çocuk pornografisiyle alakalı görseller olduğu söylenmeye başladı.
Bazı Twitter kullanıcıları, kısa sürede yarım milyondan fazla tweet atılmasına karşın, Twitter algoritmasının konunun gündem olmasını engellediğini ve ana akım medyada konuyla ilgili hiçbir haber yapılmadığını böylelikle meselenin örtbas edildiğini belirttiler.
Hatta iddialara konu sitedeki bazı mobilya görsellerinde, kitaplık raflarında duran ‘Satanizm’, ‘İllimunati’ gibi içeriklere sahip kitapların bir subliminal mesaj olduğuna dikkat çekildi.
Türkiye’ye de sıçramış olabilir mi?
Birçok haber sitesi ve gazetecinin konuyla ilgili yazılarında, Çinli dünya devi Alibaba’nın sahibi olduğu Trendyol sitesinde satılan bazı ürünlerin de benzer şekilde fahiş fiyatlara satıldığına vurgu yapıldı.
290 bin ₺ çocuk kıyafeti, 316 bin ₺ ufak bir halı için fiyat biçilmesi kafaları karıştırdı. Sistemsel bir hata mı yoksa gerçekten ortada büyük bir suç ağının görünür yüzü mü var? Konuyla ilgili site yetkililerinden henüz bir açıklama yapılmadı.
İddialar korkunç ama gerçek mi?
Bu noktaya kadar ortaya atılan tüm iddialar, getirilen delillerin mantıklı olması ve ABD’nin bu konudaki karanlık geçmişi de göz önüne alınınca gayet inanılır seviyede.
Ancak hemen her meselede olduğu gibi medya illüzyonu burada da devreye girmiş olabilir.
İlk olarak, bu kan donduran iddiaya, birer teyit sitesi olan Snopes‘ta, Mashable‘da ve Leadstories‘te yer verildi ve doğruluğuna dair geçerli bir kanıtın olmadığı, ayrıca geçerli bir temele dayanmadığı belirtildi.
Bu iddianın reddedilmesine dayanak olan ilk kısım şu: Yandex’te “src usa” ile birlikte aranan 7-24 arası numaralar, çocuk ve genç kız görsellerine yönlendirebiliyor ancak bunlar belirli bir kişiyi temsil etmiyor ve kesinlikle pornografi içermiyor.
Bahsi geçen kayıp kızlar ortaya çıktı
Bahsi geçen kızlardan biri olan Samiyah Mumin sosyal medya hesabından canlı yayın açarak, iddia edildiği gibi ne kayıp ne de hamile olduğunu ve kimsenin hayatıyla böyle oynanmaması gerektiğini söyledi.
Alyvia isimli ürünle bağdaştırılan bir diğer kayıp kız vakası Alyvia Navarro ise 2013 yılında, kaybolduktan kısa bir süre sonra ölü olarak bulunmuş ve dosyası kapatılmış.
Bu arada, iddialar üzerine Wayfair’in yaptığı açıklamada, endüstriyel sınıf ürünlerin fiyatlarının normal olarak yüksek olduğu, diğer yüksek fiyatlı ürünlerin bazılarının ise sistemsel bir hata kaynaklı olduğu için düzeltileceği söylendi. Ayrıca iddiaların gerçekliği yansıtmadığı da belirtildi.
Şu anda söz konusu pek çok ürüne görseller silindiği için ulaşılamadığını da ekleyelim.
Kamuoyu ikiye bölünmüş durumda
İddialar son derece ciddi; bu konuda herkes aynı fikirde. Ancak bir kısım, ”Bir şeyi saklamanın en iyi yolu, onu herkesin görebileceği yere koymaktır.” mantığıyla olayın gerçek olduğunu, diğer bir kısım ise, ‘dark web’ denilen illegal alanlarda yapılagelen organ ticaretinin bile daha pahalı olduğuna dikkat çekerek olayın sadece bir iddiadan ibaret olduğunu düşünüyor.
Markayı itibarsızlaştırmak için dışarıdan yapılan bir saldırı olması, yaklaşmakta olan ABD seçimleri sebebiyle birilerinin adının karalanmaya çalışılması, çocuk isimlerinin daha fazla tıklanma alacağı için verilmiş olması veya canı sıkılan insanların oluşturduğu enteresan bir kurgu olduğu ihtimalleri de sosyal medya yorumlarında sıkça dile getirildi.
