Danimarka Yayın Kurumu (DR) ve aralarında Alman NDR, WDR ve Süddeutsche Zeitung’un da bulunduğu Avrupalı yayın kuruluşlarının haberlerine göre, Danimarka dış ve askeri istihbarat servisi Forsvarets Efterretningstjeneste (FE), ABD Ulusal Güvenlik Dairesi NSA’in Kopenhag yakınlarındaki Sandagergardan gizli dinleme istasyonunu kullanmasını sağladı.
Farklı yayın kuruluşlarıyla gazeteler tarafından yapılan ortak araştırmaya göre, ABD gizli servisi 2012-2014 yılları arasında çeşitli denizaltı kabloları üzerinden farklı ülkelerin iletişim sistemine erişmeyi başardı. Bu yolla Almanya, İsveç, Norveç, Hollanda ve Fransa‘nın üst düzey politikacılarının telefonları dinlendi.
Araştırmalar, Almanya’da Başbakan Merkel’in yanı sıra şu anki Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’e ek olarak, dönemin Sosyal Demokrat Partili (SPD) başbakan adayı Peer Steinbrück de dinlendiğini ortaya koydu.
Danimarka yayın kurumu DR’e göre, NSA’in SMS ve telefon görüşmelerinin yanı sıra araştırma, sohbet ve mesajlaşma hizmetleri de dahil olmak üzere internet faaliyetlerine erişimi vardı.
DR, elde dilen bilgilerin Danimarka gizli servisi FE bilgilerine erişimi olan dokuz kaynaktan geldiğini duyurdu. Araştırma ayrıca birkaç bağımsız kaynak tarafından da teyit edildi.
Araştırmaya göre, NSA ve Danimarka gizli servisi arasında Avrupa ülkelerinin izlenmesi için yürütülen işbirliği, 2015 yılında bir iç FE raporunda belgelendi. “Dunhammer Raporu” adı verilen araştırma, Danimarka istihbaratı ve bilişim uzmanları tarafından, eski ABD gizli servisi çalışanı Edward Snowden’ın ifşalarının ardından hazırlandı.
Danimarka yayın kurumu DR, Haziran 2019’dan bu yana görevde olan Danimarka Savunma Bakanı anlamadım Trine Bramsen’in, Ağustos 2020’de bu konuda bilgilendirildiğine yer verdi. Bramsen, DR’e verdiği demecinde “yakın müttefiklerin sistematik olarak dinlenmesinin” kabul edilemez olduğunu söyledi.
Alman hükümeti de, konuyla ilgili bilgi sahibi olmadığını açıkladı. Hükümet sözcülüğünden yapılan açıklamada, “Başbakan Merkel’in konuyu dinlemelerle ilgli yapılan haberlerden öğrendiği” belirtildi. Cumhurbaşkanı Steinmeier de şu ana kadar Danimarka’dan yapılan telefon dinleme operasyonları hakkında bilgi sahibi olmadığını söyledi.
Alman siyasetçi Peer Steinbrück de NDR, WDR ve SZ araştırma ağına yaptığı açıklamada, telefonlarının dinlendiğinden ilgili haberlerin yayınlanmasıyla haberdar olduğunu söyledi. Steinbrück, “Batılı devletlerin de işlevsel ve verimli istihbarat servislerine ihtiyacı olduğunu düşünse de bunun siyasi açıdan bir skandal” olduğunu belirtti. “Müttefikler arasındaki bu tür telefon dinlemelerinin, herkesin kendi başına hareket ettiğinin bir göstergesi” olduğunu vurguladı.
2013 yılında eski ABD istihbarat çalışanı Edward Snowden tarafından, ABD istihbarat servislerinin dinleme ve takip uygulamaları hakkında binlerce gizli belge sızdırılmıştı.
Snowden’in ifşa ettiği belgeler dünya çapında tepkilere neden olmuştu. Merkel, NSA tarafından kendisinin cep telefonunun da dinlediği haberleri üzerine, “Dostlar arasında birbirini dinlemek olmaz” diyerek tepki göstermişti.
2014‘te Alman Federal Başsavcılığı tarafından dinleme skandalıyla ilgili soruşturma başlatılmış ancak soruşturma 2015 yılında durdurulmuştu.
