İnternet Yayınları Yasası gereği sosyal medya devleri Facebook, Instagram grubu ile Twitter gibi günlük kullanıcı sayısı 1 milyonunun üzerindeki şirketlerin Türkiye’de temsilci atamaları zorunluluğuna ilişkin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) kararı 2 Ekim’de yürürlüğe girmişti.
Sosyal medya şirketleri, 1 Kasım 2020 tarihine kadar Türkiye’de resmi makamların muhatap olacağı temsilci atamak zorundaydılar. BTK, temsilci bildiriminde bulunmayan Facebook, Instagram, Twitter, Periscope, YouTube, TikTok, Pinterest, LinkedIn ve Dailymotion’a ilk bir ay için 10 milyon, 10 Aralık’ta dolan ikinci bir aylık sürede de atamadıkları için 30 milyon lira ceza kesmişti.
Bu gelişmelerden sonra Türkiye’ye temsilci atama kararı alarak ilk adımı atan sosyal medya platformu YouTube’un cezai yükümlülüğü değişiyor. Buna göre temsilci açma yükümlülüğünü yerine getirmesi durumunda YouTube’un, kendisine kesilen 40 milyon liralık cezanın yüzde 25’ini, yani 10 milyonunu ödemesi yeterli olacak. Bu hak ilgili yasada tanımlanmıştı.
YouTube’un ardından Instagram’ı da bünyesinde bulunduran Facebook’un temsilcilik açmasını beklediklerini belirten yetkililer, “Avrupa’da Amerika’da mahkeme kararlarını 24 saat içinde yerine getiren bu ağların Türkiye’ye farklı tutumları kabul edilemez. Unutulma hakkı, özel yaşamın gizliliği Türk insanının da temel haklarından” vurgusu yaptı.
30 milyonluk ikinci cezaya rağmen temsilci atamayan sosyal ağ sağlayıcılara, 10 Ocak’a kadar temsilci atamazlarsa BTK Başkanı kararıyla Türk şirketlerin reklam vermesi yasaklanacak. Reklam yasağı kararının ardından 3 ay içinde yine temsilci atanmazsa BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Hakim, bant genişliğinin yüzde 90’a kadar daraltılması kararı verebilecek.
Sürecin başından beri yasal yükümlülükleri yerine getiren tek platform, Rusya’nın Facebook’u olarak adlandırılan VKontakte oldu.